Ruh ile nefis mekanizmalarının ayrı şeyler olduğunda bir ihtilaf yoktur. Nefis, alem-i halktan olup, daha çok biyolojik bünyenin duygusal yanını temsil eden cismanî bir olgudur. Ruh ise, alem-i emirden gelen, başına şuur takılan ve harici bir vücudu olan bir muammadır.
Bununla beraber Kur’an’da bazen nefsin ruh anlamında kullanıldığını da görmekteyiz.
Kur'an'da nefs kelimesi, çoğulu olan enfüs ve nüfûs biçimleriyle birlikte, genellikle çeşitli varlıkların kendilerini belirtmek üzere kullanılır. Ama zaman zaman hayat ilkesi anlamında ruh, kalb ve iç anlamlarında kullanıldığı da görülür. Söz gelimi:
"Gelin... kendimizi (enfüsena) ve kendinizi (enfüseküm) çağıralım..." (Âli İmran, 3/61) ayetinde "kendimiz=lenfüsena" Hz. Peygamber (asv)'i, "kendiniz=lenfüseküm" ise Hz. İsa (as) hakkında tartışmaya kalkışan Hristiyanları dile getirilmektedir.
Kelime, "...sen benim nefsimde olanı bilirsin, ben senin nefsinde (nefsike) olanı bilmem..." (Maide, 5/I 16) örneğinde olduğu gibi altı ayette Allah'ı, bir ayette (Furkan, 25/3) ilahları, bir ayette de (En'am, 6/130) insan ve cin topluluğunu belirtmek üzere kullanılır. "Haydi canlarınızı, ruhlarınızı (enfüseküm) çıkarın..." (En'am, 6/93) ayetinde insan ruhunu karşılayan nefs kelimesi, diğer bazı ayetlerde "kötülüğü emreden" (emmâre) (Yusuf, 12/53), "kınayan/levvame" (Kıyamet, 75/2) ve "huzura eren/mutmainne" (Fecr, 89/27) nitelikleriyle kullanılır. "... Yusuf bunu içinde (nefsihi) sakladı..." (Yusuf,12/77) ve "...Allah içinizden (enfüseküm) geçeni bilir..." (Bakara, 2/235) örneklerindeki gibi kelime iç ve kalp anlamlarını karşılayacak biçimde de kullanılmaktadır.
Kur'an'daki kullanılışının da etkisiyle, Emeviler döneminden itibaren, nefs kelimesi yaygın biçimde ruh anlamında kullanılmaya başlandı.
İslamda Nefis
- Nefsin Tanımı
- Nefsin Kısımları
- Nefsin ölümü mümkün müdür ?
- Nefsin Terbiyesi
- Kur'an'da ruh ve nefis ayrı mı söyleniyor?
- Nefis ve Şeytan Arasındaki Fark
- Nefis iki kaş ortasında mıdır?
- Nefse Büyük Cihad Denmesinin Sebebi
- Nefsin 19 Afeti
- Mevlana'ya göre Şeytan ve Nefis
- İnsanda nefis varken şeytan neden yaratılmıştır?
- Kur'an'a göre Nefis Tezkiyesi
- Seçme Hikayeler
- Nefis Terbiyesi ve İlâhi Huzur
- Nefsi Terbiye Etmek İçin 8 Tavsiye
- Nefs ve Nefsin Hakları
- Nefse En Ağır Gelen Şey
- Şeytan ve Nefsi Emmare İlişkisi
- Nefis Kalp ve Akıl İlişkisi
- Nefisle İlgili Ayetler
- İmam Gazali'ye göre Nefis Muhasebesi
- İhya-i Ulumiddin'den Seçme Hadisler